Google en andere ‘zoekmachines’ vormen in onze huidige maatschappij een belangrijke bron van informatie. Personen hebben de meest uiteenlopende redenen om via een zoekrobot informatie te vergaren. Velen zullen waarschijnlijk ook al eens hun eigen naam hebben gegoogeld. Dit zal voor sommigen een ‘stroll down memory lane’ zijn en leiden tot aangename verrassingen, maar wat als de zoekopdracht net onaangename herinneringen naar boven brengt? Een hoofdstuk uit uw leven dat u wilt vergeten? Imagoschade? Kunt u zomaar gaan aankloppen bij Google om de betreffende weblink te laten verwijderen?
Mijlpaalarrest Hof van Justitie
Het antwoord op die vragen kan worden gekoppeld aan een ‘mijlpaalarrest’ van het Hof van Justitie van 2014. Het Hof van Justitie diende zich over deze kwestie te buigen naar aanleiding van een prejudiciële vraag gesteld door een Spaanse Rechtbank.
Een Spaanse onderdaan had een klacht neergelegd tegen Google Inc. en Google Spain. De betreffende persoon wou een webpagina die hem imagoschade toebracht uit de resultatenlijst van Google laten verwijderen (‘uit de index van Google laten verwijderen’). De informatie op de webpagina dateerde van een hele tijd geleden (1998) en had zijn relevantie verloren. Het Spaanse agentschap voor de gegevensbescherming had de klacht van de betrokken persoon gegrond verklaard, maar Google ging niet akkoord met deze uitspraak. Er volgde een procedure voor de Spaanse Rechtbank. Het tribunaal richtte zich op haar beurt tot het Europees Hof van Justitie om uitsluitsel te verkrijgen over de draagwijdte van de Europese privacywetgeving.
Was Google verplicht om gevolg te geven aan een dergelijk verzoek? Het antwoord is helaas niet sluitend. Het antwoord is ja, maar.. er hangt een “maar” aan vast.
Kan Google worden aangesproken voor dergelijke verzoeken?
Het antwoord is ja. Het Hof van Justitie oordeelde dat Google dient te worden beschouwd als een ‘verantwoordelijke voor de verwerking’ en hierdoor eigen verplichtingen heeft. De exploitant van een zoekmachine bepaalt immers zelf het doel waarvoor de gegevens worden verzameld en de middelen die daarvoor worden aangewend (welke gegevens er worden verzameld, het ordenen van de gegevens om dit op gestructureerde wijze weer te geven aan de gebruiker, etc.). Dit betreft een eigen gegevensverwerking verschillend van deze die gebeurt door de beheerder van de betreffende website.
Het Hof van Justitie wijst er bovendien op dat de activiteit van zoekmachines “een beslissende rol speelt bij de wereldwijde verspreiding van deze gegevens, doordat zij deze toegankelijk maakt voor elke internetgebruiker die op de naam van de betrokkene zoekt, daaronder begrepen de internetgebruikers die anders de webpagina waarop diezelfde gegevens zijn gepubliceerd niet hadden gevonden.”
Dit standpunt betekent ook dat de benadeelde persoon niet verplicht is om eerst de betrokken website te contacteren. Hij kan onmiddellijk zijn verzoek richten aan Google of een andere zoekmachine.
Wanneer dient Google gevolg te geven aan een verzoek tot wissing?
Het is echter niet zo dat Google aan elk verzoek tot wissing gevolg moet geven.
Persoonsgegevens kunnen rechtmatig worden verwerkt als er een gerechtvaardigd belang in hoofde van de verwerkingsverantwoordelijke bestaat of in hoofde van derde(n) aan wie de gegevens worden verstrekt. Dit zijn in dit geval de internetgebruikers, de personen die informatie opzoeken via Google of een andere zoekmachine. Denk bijvoorbeeld aan nieuwsartikels of informatie die schuldeisers aanbelangt (vb. faillissement van een ondernemer). De rol die een persoon speelt in het openbare leven en het belang dat het publiek erbij heeft om over deze informatie te beschikken, zal in aanmerking worden genomen.
Echter zal er steeds een belangenafweging moeten worden gemaakt. Als het belang of de fundamentele rechten en vrijheden van de betrokken persoon (met name zijn recht op eerbiediging van zijn privéleven) zwaarder doorweegt dan de belangen van de internetgebruiker of verwerkingsverantwoordelijke, zal de verwerking onrechtmatig zijn. Indien een nieuwsfeit bijvoorbeeld volledig is achterhaald of een bijdrage op een website dateert uit een ver verleden en heden geen waarde meer heeft, kan de balans overhellen in het voordeel van de persoon wiens gegevens worden verwerkt (recht op privacy). De betrokken persoon kan dan bezwaar uiten tegen de verdere werking. Er wordt steeds gekeken naar de concrete omstandigheden, dossier per dossier.
Wenst u meer informatie? Heeft u nood aan bijstand? Aarzel niet om mij te contacteren. Wij verdedigen uw belangen.